3194 sayılı İmar Kanunu’nun 21.maddesi  “Bu Kanunun kapsamına giren bütün yapılar için …………………………..belediye veya valiliklerden ….. yapı ruhsatiyesi alınması mecburidir.” der.  Bu madde karşımıza YAPI ve BİNA kavramını çıkarır. Yine 3194 sayılı İmar Kanunun tanımların yer aldığı 5.madesinde BİNA ve YAPI aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır:

YAPI;  Karada ve suda, daimi veya muvakkat, resmi ve hususi yeraltı ve yerüstü inşaatı ile bunların   ilave, değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve müteharrik tesislerdir.

BİNA; Kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebilecekleri ve insanların oturma,   çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarayan, hayvanların ve eşyaların korunmasına  yarayan yapılardır.

Tanımlardan anlaşılacağı üzere YAPI hemen hemen yeraltında ve yerüstünde olan tüm tesisleri kapsayan genel bir ifadedir. İstinat duvarları, bahçe duvarları, kuleler, Güneş Enerji Sistemleri, köprüler, bacalar, tüneller, villalar, konutlar, apartmanlar, iş merkezleri, AVM’ler, oteller vb hep yapı statüsüne girer. BİNA kavramı ise biraz daha dardır. Apartmanlar, villalar, otogar binaları, gar binaları, AVM’ler, iş merkezleri, oteller, hastaneler gibi  üstü örtülü ve insanların hayvanların yararlanabileceği tesisler BİNA tanımı içindedir. YAPI kavramı BİNA kavramını da içine alır. Daha net bir ifadeyle her BİNA bir YAPI’dır ama her YAPI bir BİNA değildir.

3194 sayılı İmar Kanununu 21.nmaddesi her yapının ruhsat alması gerektiğini söyler. YAPI tanımı incelendiğinde “SABİT ve MÜTEHARRİK TESİSLER” ifadesine yoğunlaşmak gerekir. Müteharrik, hareket eden hareketli anlamına gelir. Buradan Ruhsata tabi tesislerin mutlaka sabit olmasının gerekmeyeceği, hareket edebilen, yer değiştirebilen yapı sınıfına giren tesislerinde ruhsata tabi olduğu anlaşılır.  Konteynerler ister tekerlekli yani  hareket edebilen olsun, ister sabit olsun YAPI sınıfındadır ve ruhsat gerektirir. Bazı ruhsat vermeye yetkili idarelerin ruhsat işlemlerinde tesisin sabit ya da hareketli olmasına göre ruhsat gerekip gerekmediği yönündeki kararları hatalıdır. Konteynerin zemine ankre edilmesi ya da tekerlekler üzerine yerleştirilmesi bir şey değiştirmez, konteyneri yapı sınıfından çıkarmaz. 

 Sonuç olarak konteynerler ister direkt zemine oturtulsun sabitlensin, ister sabitlenmesin, ister tekerlek üzerine oturtulsun yapı statüsündedir  ve ruhsat gerektirir. Ruhsat alınmayan Konteyner tesislerinde ruhsat vermeye yetkili kurumun 3194 sayılı İmar Kanunun 32. ve 42.maddelerine göre işlem tesis etmesi gerekir.

Ahmet ÇELİKKOLLU